Počasno otvaranje: Tradicija ornamenata i simbola zabilježena od vremena vučedolske kulture
Honorary speech: The Tradition of Ornaments and Symbols Recorded from the Times of Vučedol Culture
Muzej vučedolske kulture
Vučedol Culture Museum
/
8. prosinca 2022.
December 8th 2022
09:40 –10:10
Na keramičkim posudama vučedolske kulture mogu se pratiti najstariji tragovi slikovnog pisma u jugoistočnoj Europi. Na određenim dijelovima istih ili sličnih vučedolskih posuda nalaze se inkrustirani znakovi koji se međusobno bitno razlikuju ovisno o tome jesu li posude nađene na podovima kuća ili u grobovima. Posude iz stambenih naselja obilježene su znakovima života (uglavnom nebeskih događanja), a iste ili slične posude u grobovima nose znakove bliske prikazima vode. Na istim dijelovima keramičkih plitica iz naselja odnosno iz grobova, ukras je potpuno drukčije izveden te vezan uz život (Sunce) ili uz smrt (voda). Tako se stječe dojam da starogrčki mit o prijelazu rijeke nakon kojega više nema povratka počinje već u vučedolskoj kulturi.
Sunce ili zviježđe Orion najčešći su znakovi na bikoničnim prijelazima na središnjim dijelovima posuda, koji kao da obilježavaju početak jutra ili večeri, ali i životne mijene koje se vežu za dio ispod ili iznad horizonta. Često ispod ili iznad vode.
Prikaz zviježđa Orion na posudama upućuje na blisku vezu s ukrasom na srednjovjekovnim stećcima, ali i s pojavom božićnih blagdana. Simboli Sunca (jednoga ili četiri) na takvim pliticama identični su onima u kupolama krstionica i katedrala do renesansnih vremena pa i dalje.
The ceramic vessels of Vučedol culture bear the oldest traces of pictorial writing in Southeastern Europe. The incrusted ornaments on certain parts of identical or similar Vučedol dishes differ significantly depending on whether they were found on the house floors or in the graves. The dishes from the settlements are decorated by symbols of life (mainly celestial events), while the decorations on identical or similar pots from the graves evoke representations of water.
The same sections of ceramic dishes from the settlements bear different ornaments from those from graves, connected either with life (Sun) or with death (water). Thus it seems that the ancient Greek myth of crossing the river upon which there is no return originates from the Vučedol culture.
The Sun and the Orion constellation are the most common signs carved on the middle bend of the biconically shaped vessels apparently symbolizing dawn and dusk, but also life transitions connected with the position above or below the horizon, or, rather often, above or below water.
The depiction of the Orion constellation on Vučedol vessels points to a close connection to ornaments on medieval grave memorials (stećci), but also to Christmas related signs. Symbols of the Sun (one or four) on such vessels are identical to those in the domes of baptisteries and cathedrals till Renaissance times and even later.